Tư tưởng Hồ Chí Minh về Đạo đức

1. Nội dung cơ bản của Hồ Chí Minh về đạo đức

1.1. Quan điểm về vai trò và sức mạnh của đạo đức

- Đạo đức là cái gốc của người cách mạng

+ Người khẳng định đạo đức là nguồn nuôi dưỡng và phát triển con người, như gốc của cây, ngọn nguồn của sông suối. Người nhấn mạnh “người cách mạng phải có đạo đức cách mạng làm nền tảng, mới hoàn thành được nhiệm vụ cách mạng vẻ vang”.

+ Trong điều kiện Đảng cầm quyền Đảng phải “là đạo đức, là văn minh”.

+ Tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh là đạo đức trong hành động, lấy hiệu quả thực tế làm thước đo. Hồ Chí Minh luôn đặt đạo đức bên cạnh tài năng, gắn đức với tài, lời nói đi đôi với hành động và hiệu quả trên thực tế trong đó: đức là gốc của tài, hồng là gốc của chuyên, phẩm chất là gốc của năng lực.

- Đạo đức là nhân tố tạo nên sức hấp dẫn của chủ nghĩa xã hội

+ Sức hấp dẫn của chủ nghĩa xã hội là ở những giá trị đạo đức cao đẹp, ở phẩm chất của những người cộng sản ưu tú, bằng tấm gương sống và hành động của mình, chiến đấu cho lý tưởng đó trở thành hiện thực

+ Những phẩm chất đạo đức cao quý làm cho chủ nghĩa cộng sản trở thành một sức mạnh vô địch

1.2. Quan điểm về những chuẩn mực đạo đức cách mạng

- Trung với nước, hiếu với dân

+ Trung với nước phải gắn liền hiếu với dân

+ Trung với nước là tuyệt đối trung thành với sự nghiệp dựng nước và giữ nước, trung thành với con đường đi lên của đất nước; là suốt đời phấn đấu cho Đảng, cho cách mạng

+ Hiếu với dân thể hiện ở chỗ phải gần dân, kính trọng và học tập nhân dân, phải dựa vào dân và lấy dân làm gốc

- Cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư

+ Cần là siêng năng, chăm chỉ, lao động có kế hoạch, có hiệu quả,...

+ Kiệm là tiết kiệm (thời gian, công sức, tiết kiệm của cải,...)

+ Liêm là luôn tôn trọng của công và của dân

+ Chính là thẳng thắn, đúng đắn

+ Chí công vô tư là công bằng, công tâm, không thiên tư, thiên vị, luôn nêu cao chủ nghĩa tập thể từ bỏ chủ nghĩa cá nhân

- Thương yêu con người, sống có tình nghĩa

+ Yêu thương con người là một trong những phẩm chất đạo đức cao đẹp nhất

+ Tình yêu thương con người phải được xây dựng trên lập trường giai cấp công nhân, thể hiện trong mối quan hệ hàng ngày với bạn bè, đống chí,...

- Có tinh thần quốc tế trong sáng

+ Đây là nội dung rộng lớn và sâu sắc, đó là sự tôn trọng hiểu biết, thương yêu và đoàn kết với giai cấp vô sản toàn thế giới, với tất cả các dân tộc và nhân dân các nước,...

+ Mục đích của đoàn kết quốc tế: nhằm thực hiện những mục tiêu lớn của thời đại là hòa bình, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội, là hợp tác và hữu nghị theo tinh thần: bốn phương vô sản, bốn bể đều là anh em

1.3. Quan điểm về những nguyên tắc xây dựng đạo đức mới

- Nói đi đôi với làm, phải nêu gương về đạo đức

+ Nói đi đôi với làm là nguyên tắc quan trọng bậc nhất trong xây dựng một nền đạo đức mới. Nói đi đôi với làm là đặc trưng bản chất tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh – đạo đức cách mạng

+ Nêu gương về đạo đức: phải chú ý phát hiện, xây dựng những tấm gương người tốt việc tốt,...

- Xây đi đôi với chống

+ Xây dựng đạo đức mới đạo đức cách mạng trước hết phải được tiến hành bằng việc giáo dục những phẩm chất, những chuẩn mực đạo đức mới

+ Xây phải đi đôi với chống với việc loại bỏ cái sai, cái xấu, cái vô đạo đức trong đời sống hàng ngày

- Phải tu dưỡng đạo đức suốt đời

+ Một nền đạo đức mới chỉ có thể được xây dựng trên cơ sở tự giác tu dưỡng đạo đức của mỗi người

+ Đạo đức cách mạng đòi hỏi mỗi người phải tự giác rèn luyện qua hoạt động thực tiễn

2. Sinh viên học tập và làm theo tư tưởng, tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh

2.1. Học tập và làm theo tư tưởng đạo đức Hồ Chí Minh

- Xác định đúng vị trí, vai trò của đạo đức đối với cá nhân

+ Đạo đức là toàn bộ những chuẩn mực, quy tắc, những quan niệm về các giá trị thiện ác, lương tâm, trách nhiệm,...được xã hội thừa nhận, quy định hành vi, quan hệ giữa con người với sự nghiệp, giữa con người với nhau và giữa con người với xã hội. Đạo đức là yếu tố cơ bản của nhân cách tạo nên giá trị con người.

+ Việc tu dưỡng đạo đức của mỗi cá nhân, mỗi con người có vai trò vô cùng quan trọng đặc biệt là với thế hệ trẻ, người nào giữ được đạo đức cách mạng là người cao thượng

- Kiên trì tu dưỡng theo các phẩm chất đạo đức Hồ Chí Minh

+ Yêu tổ quốc

+ Yêu nhân dân

+ Yêu chủ nghĩa xã hội

+ Yêu lao động

+ Yêu khoa học và kỷ luật

2.2. Nội dung học tập theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh

- Thực trạng lối sống trong sinh viên hiện nay:

+ Phần lớn sinh viên, thanh niên trí thức vẫn giữ được lối sống tình nghĩa, trong sạch, sống có bản lĩnh,...

+ Do sự bùng phát của lối sống thực dụng làm cho một bộ phận sinh viên thanh niên phai nhạt niềm tin, lý tưởng, mất phương hướng phấn đấu, chạy theo lối sống thực dụng

- Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh:

+ Học trung với nước, hiếu với dân, suốt đời đấu tranh cho sự nghiệp giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng con người

+ Học cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, đời riêng trong sáng, nếp sống giản dị và đức khiêm tốn phi thường

+ Học đức tin tuyệt đối vào sức mạnh của nhân dân, kính trọng nhân dân, hết lòng, hết sức phục vụ nhân dân; luôn nhân ái, vị tha, bao dung và nhân hậu với con người

+ Học tấm gương về ý chí và nghị lực tinh thần to lớn, quyết tâm vượt qua mọi thử thách, gian nguy để đạt mục đích cuộc sống